เรดชิฟ
เรดชิฟ (Redshift) คือ แปลตรงๆตัวก็คือ ขยับไปทางแดง แล้วอะไรที่ขยับ คำว่า เรดชิฟ นี้เป็นคำที่ใช้ในหมู่นักดาราศาสตร์ เพื่อใช้พิสูจน์ทฤษฎีที่ว่า จักรวาลกำลังขยายตัว เรดชิฟนี้สามารถอธิบายปรากฏการณ์ได้ง่ายขึ้นเมื่อนำมาอธิบายด้วย ผลของปรากฏการณ์ดอปเปลอร์(Doppler effect) คือ เมื่อแหล่งกำเนิดเสียงเคลื่อนที่เข้าหาผู้สังเกตุเสียงที่ได้ยินจะเป็นคลื่นสั้น(เสียงดัง ขึ้นเรือยๆ) ในทางตรงกันข้ามถ้าแหล่งกำเนิดเสียงวิ่งห่างออกจากผู้สังเหตุการณ์เสียงที่ได้ยินจะเป็นเสียงคลื่นยาว(เ้สียงค่อยลงเรื่อยๆ) เหมือนเสียงรถไฟเิปิดหวูดวิ่งเข้าหาเรา และวิ่งผ่านเราไป
อธิบายด้วยภาพ
- ภาพที่จั่วหัวนี้จะใช้อธิบาย ปรากฏการณ์ เรดชิฟ โดยจะแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ ส่วน A , B , C
- โดย Local Motion คือดาราจักร A1689-zD1 ทีจะใช้เป็นตัวอย่างในการอธิบายปรากฏการณ์เรดชิฟในครั้งนี้
- กรอบสี่เหลี่ยมสีขาวอันเเล็กใช้แทน ตำแหน่งของแสงที่ออกเดินทางจาก ดาราจักร A1689-zD1 มายังโลก ส่วนกรอบสีเหลียมที่มีเส้นยึกยือใช้แทนความยาวคลื่นแสง ณ เวลานั้นถ้ามีการตรวจพบ
- ส่วนแถบสเปกตรัมของแสงนั้น จะมีขีดสีดำอยู่ภายในคือ ตำแหน่งของแสงที่ตรวจจับได้ ณ ช่วงเวลานั้นๆ
ส่วน A คือ ภาพจำลองเมื่อช่วงต้นของการกำเนิดจักรวาล เมื่อ 670 ล้านปีหลังการระเบิดครั้งใหญ่(ฺBig Bang บิ๊กแบงค์ เมื่อกว่า 13 พันล้านปีล่วงมาแล้ว) แสงที่เริ่มเดินทางมาจาก ดาราจักร A1689-zD1 ที่อยู่ห่างจากสุริยะจักรวาลของเรา 3.35 พันล้านปีแสง หากในช่วงเวลานั้นมีการตรวจจับแสงนั้นได้ เรดชิฟจะตกอยู่ในช่วงสเปกตรัมสีเหลือง
ส่วน B
ส่วน B คือ ภาพจำลองเหตุการณ์ หลังจาก A มาอีก พันล้านปี เมื่อโลกนั้นยังเป็นแค่ ดาวหลอมเหลว แสงแรกจากดาราจักร A1689-zD1 ก็ออกเดินทางมานานแสนนานแล้วแต่ก็ยังไม่ถึง โลกของเรา แสงนั้นถูกยืดออกไปในทิศทางยาว เนื่องจากการขยายตัวของจักรวาล ทำให้ความยาวคลื่น ณ ช่วงเวลานี้ไปตกอยู่ที่ แถบสีส้ม อันเป็นผลมาจากความเข้ม(intensity)ที่ตกลง จากระยะทาง และการสูยเสียพลังงานโปรตรอน
ส่วน C
ส่วน C คือ ภาพจำลองเหตุการณ์ ปัจจุบันเมื่อ แสงแรกจาก ดาราจักร A1689-zD1 มาถึงโลกของเรา การเดินทางอันยาวนานกว่า 13 พันล้านปี(เมื่อเทียบระยะทางที่จักรวาลขยายตัวแล้ว) แสงที่ตรวจพบนั้นมีความยาวคลื่นยาวมาก และมีความเข้มที่ต่ำมากเสียจน การที่จะตรวจพบได้นั้นต้องใช้กล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่รวบรวมแสงเพื่อให้เห็นมัน แสงที่ตรวจจับได้นั้นจะไปตกอยู่ในช่วงสเปกตรัมสีแดง เนื่องจากแห่งกำเนิดแสงคือ ดาราจักร A1689-zD1 ได้เคลื่อนตัวออกไปไกลกว่าเิดิมมาก
ข้อมูลอ้างอิง
- http://calgary.rasc.ca/redshift.htm
